Hướng dẫn chi tiết về báo cáo quyết toán nguyên vật liệu theo năm tài chính đối với hàng gia công, sản xuất xuất khẩu và chế xuất

Trước khó khăn của cơ quan hải quan và doanh nghiệp trong việc lập, tiếp nhận, xử lý báo cáo quyết toán tình hình sử dụng nguyên vật liệu theo năm tài chính đối với hàng gia công, sản xuất xuất khẩu và chế xuất. Tổng cục Hải quan đã hướng dẫn chi tiết cơ quan hải quan và doanh nghiệp các nội dung thực hiện.
         Loại hình phải báo cáo quyết toán
Theo hướng dẫn, các loại hình phải thực hiện báo cáo quyết toán theo quy định tại Điều 60 Thông tư số 38/2015/TT-BTC gồm: Loại hình gia công; Loại hình sản xuất xuất khẩu (SXXK) không có đề nghị hoàn thuế/không thu thuế, trừ trường hợp đã thực hiện hoàn thuế/không thu thuế theo hướng dẫn tại Công văn số 16120/BTC-TCHQ ngày 01/11/2015 của Tổng cục Hải quan; Doanh nghiệp chế xuất (gồm loại hình gia công và SXXK).
        Cách lập báo cáo quyết toán
Doanh nghiệp thực hiện báo cáo quyết toán theo mẫu số 15/BCQT-NVL/GSQL ban hành kèm theo Thông tư số 38/2015/TT-BTC.
Về số liệu trên biểu mẫu số15/BCQT-NVL/GSQL: doanh nghiệp thực hiện theo quy định tại Điều 60 Thông tư số 38/2015/TT-BTC, điểm 7 công văn  số 18195/BTC-TCHQ ngày 08/12/2015 của Bộ Tài chính; điểm 1.b công văn số 1171/TCHQ-GSQL ngày 17/2/2016 của Tổng cục Hải quan. Ngoài ra, doanh nghiệp cần thực hiện:
       - Đối với loại hình gia công: Doanh nghiệp thực hiện việc lập sổ theo dõi nguyên liệu, vật tư và thành phẩm tương tự các tài khoản 152, 155 quy định tại Thông tư số 200/2014/TT-BTC, Quyết định số 48/2006/QĐ-BTC; trường hợp doanh nghiệp theo dõi hoạt động gia công theo trị giá thì cách thức lập báo cáo quyết toán thực hiện như đối với loại hình SXXK.
Trường hợp hệ thống kiểm soát nội bộ của doanh nghiệp theo dõi chi tiết theo lượng hàng hóa, không theo trị giá thì được kết xuất số liệu theo lượng để báo cáo. Biểu mẫu sử dụng để báo cáo quyết toán là biểu mẫu số 15/BCQT-NVL/GSQL trong đó số tiền được thay bằng số lượng theo từng chủng loại nguyên vật liệu.
      - Đối với loại hình SXXK: Số liệu thể hiện trên báo cáo quyết toán là số liệu phản ánh trên hệ thống sổ kế toán theo các tài khoản tương ứng 152, 155 theo nguyên tắc tổng trị giá nhập-xuất-tồn kho nguyên liệu, vật tư và thành phẩm trong kỳ báo cáo; các tài khoản liên quan khác (như 151, 154, 621, 631, 632,…) doanh nghiệp có trách nhiệm xuất trình, giải trình khi cơ quan hải quan yêu cầu trong quá trình kiểm tra tại trụ sở doanh nghiệp.
Số liệu trên mẫu số 15/BCQT-NVL/GSQL được thực hiện như sau:

Stt	Tài khoản	Tên, quy cách nguyên vật liệu, hàng hoá	Số tiền (vnđ)				Ghi chú
			Tồn đầu kỳ (1/1/2015)	Nhập trong kỳ	Xuất trong kỳ	Tồn cuối kỳ
(1)	(2)	(3)	(4)	(5)	(6)	(7)	(8)
1		Nguyên liệu, vật liệu nhập khẩu phục vụ hoạt động sản xuất hàng xuất khẩu	Là tổng trị giá tồn kho cuối kỳ của nguyên vật liệu được chốt đến ngày kết thúc năm tài chính từ kỳ trước chuyển sang	Là tổng trị giá NVL nhập kho trong kỳ bao gồm: NK từ nước ngoài, NK từ khu phi thuế quan, NK tại chỗ, nhập chuyển tiếp từ hợp đồng gia công khác sang, NK nội địa (áp dụng cho DNCX)… được kết xuất từ tài khoản 152	Là tổng trị giá NVL xuất kho, bao gồm: xuất kho để sản xuất, xuất kho đi gia công lại theo các đơn hàng, xuất bán nội địa sau khi chuyển mục đích sử dụng, xuất trả nguyên liệu, vật tư… được kết xuất từ tài khoản 152
2		Thành phẩm được sản xuất từ nguồn nhập khẩu	Là tổng trị giá tồn kho cuối kỳ của thành phẩm được chốt đến ngày kết thúc năm tài chính từ kỳ trước chuyển sang	Là tổng trị giá thành phẩm được sản xuất từ nguồn nguyên liệu nhập khẩu trong kỳ nhập kho (bao gồm cả thành phẩm nhận lại sau khi thuê gia công lại) được kết xuất từ tài khoản 155	Là tổng trị giá thành phẩm xuất kho, bao gồm: xuất ra nước ngoài, xuất vào khu phi thuế quan, XK tại chỗ, xuất chuyển tiếp sang hợp đồng gia công khác, xuất bán nội địa sau khi chuyển mục đích sử dụng được kết xuất từ tài khoản 155

          
           Các doanh nghiệp cần lưu ý khi lập báo cáo quyết toán:
          - Đối với nguyên vật liệu nhập khẩu: Trị giá nguyên vật liệu phản ánh trên báo cáo quyết toán là giá gốc của nguyên vật liệu, bao gồm: giá mua ghi trên hóa đơn (tờ khai hải quan), thuế nhập khẩu, thuế TTĐB, thuế GTGT hàng NK, thuế bảo vệ môi trường phải nộp (nếu có), chi phí vận chuyển, bốc xếp, bảo quản, phân loại, bảo hiểm,… nguyên vật liệu từ nơi mua về đến kho của doanh nghiệp, công tác phí của cán bộ thu mua, chi phí của bộ phận thu mua độc lập, các chi phí khác có liên quan trực tiếp đến việc mua nguyên vật liệu và số hao hụt tự nhiên trong định mức (nếu có).
Trường hợp thuế GTGT hàng NK được khấu trừ thì trị giá của nguyên vật liệu mua vào được phản ánh theo giá mua chưa có thuế GTGT. Nếu thuế GTGT hàng nhập khẩu không được khấu trừ thì giá trị của nguyên vật liệu mua vào bao gồm cả thuế GTGT.
          - Doanh nghiệp cần tích hợp số liệu từ 03 bộ phận: bộ phận quản lý kho, bộ phận kế toán, bộ phận XNK thành một để số liệu thể hiện trên báo cáo quyết toán thống nhất, phù hợp với hệ thống sổ, chứng từ kế toán đang theo dõi tại doanh nghiệp, tránh trường hợp số liệu chênh lệch, không chính xác giữa 03 bộ phận này; khi lập báo cáo quyết toán doanh nghiệp không phải quy đổi bán thành phẩm (từ tài khoản 154 hoặc tài khoản tương tự) sang nguyên vật liệu để thể hiện trong báo cáo quyết toán.
          Nộp báo cáo quyết toán
          Đối với việc nộp báo cáo quyết toán, tùy theo năm tài chính của các doanh nghiệp kết thúc ở các mốc 31/12, 31/3, 30/6, 30/9 theo hệ thống pháp luật Việt Nam, doanh nghiệp nộp báo cáo quyết toán đúng thời hạn quy định tại khoản 1 Điều 60 Thông tư số 38/2015/TT-BTC. 
Trong khi chưa có hệ thống hỗ trợ tiếp nhận báo cáo quyết toán, doanh nghiệp thực hiện nộp báo cáo quyết toán bằng văn bản (bản giấy) tại Chi cục Hải quan nơi làm thủ tục nhập khẩu NVL hoặc Chi cục Hải quan quản lý doanh nghiệp chế xuất theo quy định tại khoản 2 Điều 60 Thông tư số 38/2015/TT-BTC. Doanh nghiệp chỉ nộp duy nhất báo cáo quyết toán theo mẫu số 15/BCQT-NVL/GSQL và không phải nộp thêm bất kỳ chứng từ nào khác./.